Lễ hội Cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025 không chỉ là sự kiện văn hóa quy mô khu vực, mà còn là điểm kết nối di sản âm nhạc với sáng tạo và phát triển bền vững.

Hơn 200 nghệ nhân cồng chiêng Việt Nam và Đông Nam Á hoà nhịp trong tác phẩm "We are Lam Dong" trong Đêm hội "Hoà âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025" - Ảnh: CHÍ KIÊN

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Kim Giang - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch Lâm Đồng (Dalattourist) - cho rằng từ lễ hội này, câu chuyện đưa di sản cồng chiêng vào đời sống đương đại, gắn với cam kết của Đà Lạt - Lâm Đồng trong Mạng lưới các Thành phố sáng tạo âm nhạc của UNESCO, được đặt ra rõ ràng và thực chất.

* Thưa bà, Lễ hội Cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025 có ý nghĩa như thế nào?

- Tôi cho rằng đây là một lễ hội có ý nghĩa rất đặc biệt. Không chỉ bởi cồng chiêng Tây Nguyên là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO công nhận, mà bởi lễ hội đã mở rộng "không gian sống" cho di sản trong bối cảnh đương đại.

Việc tổ chức ở quy mô khu vực Đông Nam Á tạo ra một diễn đàn giao lưu, đối thoại giữa các nền âm nhạc truyền thống. Qua đó, giá trị nguyên bản, tính đa dạng và sức sống bền bỉ của cồng chiêng Tây Nguyên được đặt trong một tương quan rộng hơn, nhưng không bị hòa tan.

Bà Nguyễn Thị Kim Giang - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch Lâm Đồng (Dalattourist) - Ảnh: Dalattourist

Điều tôi đánh giá cao là tiếng cồng chiêng không bị đặt vào những thử nghiệm cách tân gượng ép, mà vang lên đúng bản thể của nó - mộc mạc, thiêng liêng và gắn chặt với cộng đồng chủ thể. Chính cách tiếp cận này đã làm nổi bật chiều sâu văn hóa của lễ hội.

Ở góc nhìn rộng hơn, đây cũng là minh chứng cho nỗ lực của Đà Lạt - Lâm Đồng trong việc cụ thể hóa cam kết khi tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực âm nhạc. Âm nhạc, từ di sản truyền thống, được kết nối với du lịch, sáng tạo và kinh tế văn hóa theo hướng bền vững, có chiều sâu.

* Việc đưa tiếng cồng chiêng vang lên trong không gian đô thị Đà Lạt và các điểm du lịch có ý nghĩa như thế nào trong việc làm sâu sắc bản sắc âm nhạc bản địa, đồng thời tạo ra những sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, khác biệt cho Đà Lạt - Lâm Đồng, thưa bà?

- Theo tôi, việc đưa tiếng cồng chiêng vang lên trong không gian đô thị Đà Lạt và tại các điểm du lịch không đơn thuần là hoạt động trình diễn, mà là cách đưa di sản trở lại đúng vai trò vốn có - một phần của đời sống cộng đồng.

Trong bối cảnh đô thị hóa và du lịch phát triển nhanh, cồng chiêng nếu được tổ chức bài bản, tôn trọng giá trị nguyên gốc sẽ trở thành cầu nối giữa không gian truyền thống và không gian hiện đại.

Các nghệ cồng chiêng Việt Nam trình diễn trong Đêm hội "Hoà âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025" - Ảnh: CHÍ KIÊN

Khi đó, du khách không chỉ "xem" một tiết mục văn hóa, mà còn có cơ hội "cảm" và "hiểu" sâu hơn về bản sắc âm nhạc bản địa, về mối quan hệ giữa con người - thiên nhiên - tín ngưỡng đã nuôi dưỡng tiếng chiêng qua nhiều thế hệ.

Từ nền tảng đó, Đà Lạt - Lâm Đồng có thể hình thành những sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, khác biệt - không chạy theo số đông, mà chú trọng chiều sâu trải nghiệm. Đây là hướng đi quan trọng để nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của du lịch địa phương.

* Vai trò của doanh nghiệp du lịch như thế nào trong việc đồng hành cùng chính quyền và cộng đồng địa phương để hiện thực hóa các cam kết khi Đà Lạt tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO?

- Chúng tôi xác định doanh nghiệp du lịch không chỉ là đơn vị khai thác dịch vụ, mà còn là một chủ thể đồng hành trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa. Với phương châm "thiên nhiên là nền tảng, con người tạo nên giá trị", Dalattourist đặt cộng đồng bản địa và nghệ nhân ở vị trí trung tâm.

Thông qua các khu, điểm du lịch như Langbiang, Datanla, Cáp treo Đà Lạt…, chúng tôi từng bước tạo ra những không gian du lịch gắn với trải nghiệm bản địa, nơi âm nhạc và di sản văn hóa được đưa vào chuỗi giá trị du lịch và công nghiệp văn hóa.

Du khách hoà mình với các nghệ nhân bản địa trong các chương trình biểu diễn cồng chiêng miễn phí tại đỉnh Radar (Dalattourist) - Ảnh: Dalattourist

Dalattourist vinh dự là một trong những đơn vị trực tiếp vận hành chương trình Giao lưu cồng chiêng Tây Nguyên - di sản được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào năm 2005, diễn ra tại Khu du lịch LangBiang.

Nhiều năm qua, chúng tôi duy trì các hoạt động trình diễn cồng chiêng trong không gian bản địa dưới chân núi Langbiang, nơi âm nhạc không tách rời cảnh quan, cộng đồng và đời sống văn hóa.

Cách làm này giúp du khách tiếp cận di sản một cách chân thực, giàu cảm xúc, đồng thời tạo điều kiện để nghệ nhân tiếp tục gìn giữ, truyền dạy và sống được bằng chính di sản của mình.

Chúng tôi xem lễ hội này như một nền tảng quan trọng cho chiến lược phát triển dài hạn. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa sự kiện, mà mở ra một cách nhìn mới về vai trò của âm nhạc và di sản trong phát triển du lịch bền vững.

Biểu diễn cồng chiêng tại Khu du lịch Langbiang - Ảnh: Dalattourist

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nâng tầm các sản phẩm du lịch văn hóa tại Khu du lịch Langbiang như một không gian trọng điểm về cồng chiêng - nơi âm nhạc bản địa được đặt trong mối quan hệ hài hòa với cảnh quan, cộng đồng và đời sống văn hóa của đồng bào K'Ho.

Song song đó, Dalattourist sẽ nghiên cứu hình thành các chương trình trải nghiệm âm nhạc - văn hóa mang tính định kỳ, có chọn lọc tại các điểm đến khác trong hệ thống, từng bước đưa âm nhạc trở thành một thành tố xuyên suốt trong trải nghiệm du lịch tại Đà Lạt - Lâm Đồng.

Việc phát triển sản phẩm luôn được đặt trên nền tảng bảo tồn giá trị nguyên gốc, tôn trọng vai trò chủ thể của cộng đồng bản địa, đồng thời tiếp cận linh hoạt các yếu tố sáng tạo đương đại. Bảo tồn cồng chiêng không phải là "giữ cho có", mà là tạo điều kiện để di sản tiếp tục sống trong đời sống hôm nay.

Du khách ngồi chật kín quảng trưởng Lâm Viên để xem các tiết mục trong Đêm hội "Hoà âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025" - Ảnh: CHÍ KIÊN

Đây là cách doanh nghiệp đồng hành cùng địa phương hiện thực hóa cam kết khi Đà Lạt tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO, không chỉ dừng ở danh hiệu mà bằng những sản phẩm, không gian và hoạt động cụ thể, bền bỉ.

Qua đó, Dalattourist hướng đến nâng cao chất lượng du lịch, kéo dài thời gian lưu trú, gia tăng giá trị kinh tế từ văn hóa, góp phần duy trì và phát huy danh hiệu Đà Lạt - "Thành phố sáng tạo Âm nhạc của UNESCO", xây dựng điểm đến giàu chiều sâu văn hóa, bản sắc và sáng tạo.

(nguồn: tuoitre.vn)